Elektronik Ticaret Kanunu
TBMM Genel Kurulu”nda 23.10.2014 günü 6563 yasa numarasıyla kabul edilen Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun, Resmi Gazete’nin 05.11.2014 tarih ve 29166 numaralı sayısında yayınlandı. 16 madde ve 1 geçici maddeden oluşan ve pek çok önemli yenilik getiren kanun, 01.05.2015 tarihinde yürürlüğe girecek. Yasa ile getirilen en önemli yenilik, istenmeyen telefon mesajlarından kurtulmanın artık mümkün olması.
Amacı elektronik ticarete ilişkin esas ve usulleri düzenlemek olarak tanımlanan kanunun tam metni için Resmi Gazete‘ye bakılabilinir
Hizmet Sağlayıcı
Yasada elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişiler olarak tanımlanan hizmet sağlayıcılara yönelik yükümlülükler 3. maddede sayılıyor:
Hizmet sağlayıcılara, alıcıların kolayca ulaşabileceği biçimde güncel tanıtıcı bilgilerini, izlenecek teknik adımlara ilişkin bilgileri, sözleşmenin kurulmasından sonra bu sözleşmenin hizmet sağlayıcı tarafından saklanıp saklanamayacağı ve bu sözleşmeye daha sonra alıcının erişim sağlayıp sağlayamayacağı, veri girişindeki hataların açık ve anlaşılır biçimde belirlenmesi ve düzeltilmesine ilişkin teknik bilgileri, gizlilik kuralları ile çözüm yollarına ilişkin bilgileri alıcılara sunmak zorunda.
Hizmet sağlayıcı, mensubu olduğu bir meslek odası varsa, bununla birlikte mesleki davranış kurallarını ve bunlara elektronik ortamda nasıl ulaşılabileceğini de belirtir.
Ancak her iki tarafın da tüketici olmadığı hallerde, yukarıdaki durumların aksi taraflarca kararlaştırılabilecek. Ayrıca münhasırın e-posta veya benzeri bireysel iletişim yollarıyla yapılan sözleşmelerde de yukarıdaki hükümler muaf tutuluyor.
Hizmet sağlayıcı, sözleşme ile genel işlem şartlarının alıcı tarafından saklanabilmesine olanak sağlayacak.
Bu maddedeki yükümlülüklere uymayanlara 1.000 TL ila 5.000 TL idari para cezası uygulanacak.
E-sipariş koşulları
Hizmet sağlayıcı, siparişin onaylanması sırasında (ödeme bilgilerinin girilmesinden önce) alıcının, ödeyeceği toplam bedel ile birlikte sözleşme şartlarını görmesini sağlayacak. Buna uyulmaması halinde 1.000 TL ila 5.000 TL idari para cezası uygulanacak.
Hizmet sağlayıcı, siparişin alındığını gecikmeden elektronik iletişim araçlarıyla alıcıya bildirecek. Bu kurala uymama halinde ise 1.000 TL ila 10.000 TL idari para cezası uygulanacak. Siparişin teyidi, tarafların bu beyanlara erişiminin mümkün olduğu anda gerçekleşmiş sayılacak.
Hizmet sağlayıcı, sipariş öncesi alıcıya, veri giriş hatalarını belirlemesi ve düzeltebilmesi için etkili ve erişilebilir teknik araçlar sunmak zorunda.
Tarafların tüketici olmadığı hallerde, yukarıdaki durumların aksi taraflarca kararlaştırılabilecek. Ayrıca münhasırın e-posta veya benzeri bireysel iletişim yollarıyla yapılan sözleşmelerde de yukarıdaki hükümler muaf tutuluyor.
Ticari İletişim
Ticari iletişim, yasanın tanımlar bölümünde “alan adları ve elektronik posta adresi dışında, mesleki veya ticari faaliyet kapsamında kazanç sağlamaya yönelik olarak elektronik ticarete ilişkin her türlü iletişim” olarak tanımlanıyor. Buna ilişkin esaslar ise, 5. maddede sıralanıyor:
Ticari iletişimde, iletişimin ve bu iletişimin adına yapıldığı gerçek ya da tüzel kişinin açıkça belirlenebilir olmasını sağlayan bilgiler sunulmak zorunda. Aksine hareket halinde 1.000 TL ila 10.000 TL idari para cezası uygulanacak.
İndirim ve hediye gibi promosyonlar ile promosyon amaçlı yarışma veya oyunların bu niteliği açıkça belirlenebilir olmalı, bunlara katılım ve bunlardan faydalanabilme koşullarına ulaşılabilmeli ve bu şartlar şüpheye yer vermeyecek biçimde anlaşılır olmalı. Bu kuralın ihlali için 2.000 TL ila 15.000 TL idari para cezası öngörülüyor.
Ticari elektronik iletiler
Ticari elektronik ileti, yasanın tanımlarının yer aldığı 2. maddede, “Telefon, çağrı merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletiler” olarak tanımlanıyor. Buna ilişkin esaslar ise 6., 7. ve 8. maddelerde düzenleniyor. Buna göre:
Ticari elektronik iletiler, alıcılara ancak önceden onayları alınmışsa gönderilebilecek. Onay, yazılı veya her türlü elektronik iletişim araçlarıyla alınabilecek. Alıcı, kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla iletişim bilgilerini vermesi halinde, mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik ticari iletiler için ayrıca onay alınmayacak. Bu hüküm ile birlikte cep telefonlarına gelen istenmeyen SMS’ler ile e-postalar son bulacak. Alıcının onayı olmaksızın ileti gönderilmesi halinde ilgililere 1.000 TL ila 5.000 TL idari para cezası uygulanacak. Bir defada birden fazla kişiye gönderim yapılması halinde bu ceza on katına kadar arttırılarak uygulanacak.
Ancak kanunda yer alan geçici 1. maddeye göre, kanunun yürürlüğünden önce onay alınarak ileti göndermek amacıyla oluşturulmuş veritabanları hakkında bu cezai işlem uygulanamayacak.
Alıcının esnaf veya tacir olması halinde onay aranmayacak.
İletinin içeriği, alıcıdan alınmış olan onaya uygun olmak zorunda. Aksine hareket için yine 1.000 TL ila 5.000 TL idari para cezası öngörülüyor.
İletide, hizmet sağlayıcının kim olduğunun anlaşılmasını sağlayan bilgiler ile iletişimin türüne bağlı olarak telefon, faks, SMS numarası veya e-posta adresi gibi bilgiler yer almak zorunda. Ayrıca iletinin konusu, amacı ve başkası adına yapılıyor olması halinde kimin adına yapıldığına ilişkin bilgiler de iletide yer alacak. Bu kurala uyulmaması halinde 1.000 TL ila 10.000 TL idari para cezası uygulanacak.
Alıcı, dilediği zaman, herhangi bir gerekçe belirtme zorunluluğu olmaksızın ileti almayı reddedebilecek.
Hizmet sağlayıcı, red bildiriminin elektronik iletişim araçlarıyla kolay ve ücretsiz olarak ulaştırılmasını sağlamak ve gönderdiği iletide red bildiriminin nasıl yapılacağına ilişkin bilgilere yer vermek zorunda. Bu kuralın ihlali için 2.000 TL ila 15.000 TL idari para cezası öngörülüyor.
Red talebinin ulaşmasından itibaren hizmet sağlayıcı, üç iş günü içinde alıcıya elektronik ileti göndermeyi durduracak. Aksi halde 2.000 TL ila 15.000 TL arası idari para cezası uygulanacak.
Aracı Hizmet Sağlayıcılar
Yasada “Başkalarına ait iktisadi ve ticari faaliyetlerin yapılmasına elektronik ticaret ortamını sağlayan gerçek ve tüzel kişiler” olarak tanımlanan ve işin teknik kısmında yer alan GSM operatörleri gibi aracı hizmet sağlayıcılar, hizmet sundukları ortamı kullanan gerçek ve tüzel kişiler tarafından sağlanan içerikleri kontrol etmek, bu içeriğe konu mal veya hizmetlerle ilgili hukuka aykırılık olup olmadığını kontrol etmek zorunda değil. Yasa, yukarıdaki başlıklarda belirtilen yükümlülüklerin aracı hizmet sağlayıcılara uygulanmasına yönelik olarak bir yönetmelik çıkarılmasını öngörüyor.
Kişisel Verilerin Korunması
6563 sayılı yasanın 10. maddesi, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcılara, yasa kapsamında yapılan işlemler nedeniyle elde ettiği kişisel verileri saklama ve güvenliğini saklama yükümlülüğünü getiriyor. Bu veriler, ilgili kişinin onayı olmaksızın üçüncü kişilere iletilemez ve başka amaçlarla kullanılamaz.
Bakanlık Yetkisi
Yasanın 11. maddesi, ilk fıkra ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı’na kanunun uygulanmasını sağlamak ve elektronik ticaretin gelişmesini sağlayıcı her türlü tedbiri alma ve denetim yapma yükümlülüğü getiriyor. Maddenin ikinci fıkrası, Bakanlık tarafından görevlendirilen denetim elemanlarının kanun kapsamında Bakanlık yetkisine giren hususlara ilişkin her türlü bilgi, belge ve defterler ile elektronik kayıtları isteyebileceği, ilgililerine ise bunları eksiksiz olarak vermek ve yazılı ve sözlü talepleri karşılamak yükümlülüğü getiriyor. Bu yükümlülüğe uymayanlara 2.000 TL ila 5.000 TL arası idari para cezası uygulanacak.
Elektronik Haberleşme Kanunu’nda Değişiklik
6563 sayılı kanundaki elektronik ticari ileti konusunun düzenlenmesine paralel olarak, Elektronik Haberleşme Kanunu’nun 50. maddesinde yapılan değişikliklerle abone ve kullanıcılar ile onayları olmaksızın pazarlama, cinsel içerik veya siyasi propaganda içerikli haberleşme yapılamayacağı düzenleniyor