İcra Takibinin Borçlusunun Keşideci Olduğu – Görüldüğünde Ödenmesi Şart Bononun Tanzim Tarihinden İtibaren 1 Yıllık İbraz Müddeti ve Onun Bitiminden İtibaren 3 Yıllık Zamanaşımı Süresi İçinde Takibe Geçildiği / Müracaat Hakkının Düştüğünden Bahsedilemeyeceği
T.C.
YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
E. 2015 / 18318
K. 2015 / 29405
T. 25.11.2015
VADESİ BULUNMAYAN BONONUN TAKİBİ
( İcra Takibinin Borçlusunun Keşideci Olduğu – Görüldüğünde Ödenmesi Şart Bononun Tanzim Tarihinden İtibaren 1 Yıllık İbraz Müddeti ve Onun Bitiminden İtibaren 3 Yıllık Zamanaşımı Süresi İçinde Takibe Geçildiği / Müracaat Hakkının Düştüğünden Bahsedilemeyeceği )
GÖRÜLDÜĞÜNDE ÖDENECEK BONO ( Vadesi Bulunmayan Bononun Tanzim Tarihinden İtibaren 1 Yıllık İbraz Müddeti ve Onun Bitiminden İtibaren 3 Yıllık Zamanaşımı Süresi İçinde Takibe Geçildiği / Takip Borçlusunun Keşideci Olduğu – Müracaat Hakkının Düşmediği / Takibin İptali İsteminin Reddi Gerektiği )
BONODA MÜRAACAT HAKKININ DÜŞMEMESİ ( Takip Borçlusunun Keşideci Olduğu / Vadesi Bulunmayan Görüldüğünde Ödenmesi Şart Bononun Tanzim Tarihinden İtibaren 1 Yıllık İbraz Müddeti ve Onun Bitiminden İtibaren 3 Yıllık Zamanaşımı Süresi İçinde Takibe Geçildiği – Takibin İptali İsteminin Reddedileceği )
TAKİBİN İPTALİ İSTEMİ ( İcra Takibinin Borçlusunun Keşideci Olduğu / Vadesi Bulunmayan Görüldüğünde Ödenmesi Şart Bononun Tanzim Tarihinden İtibaren 1 Yıllık İbraz Müddeti ve Onun Bitiminden İtibaren 3 Yıllık Zamanaşımı Süresi İçinde Takibe Geçildiği – Müracaat Hakkının Düştüğünden Bahsedilemeyeceği )
6102 / m. 704, 776, 777 / 2, 778
ÖZET : Dava; takibin iptali istemine ilişkindir. Somut olayda, icra takibinin borçlusu, vadesi bulunmayan bonoyu tanzim eden ( keşideci ) olup tanzim tarihinden itibaren 1 yıllık ibraz müddeti ve onun bitiminden itibaren 3 yıllık zamanaşımı süresi içinde takibe geçildiğine göre borçlu hakkındaki takipte bir usulsüzlük bulunmamakla müracaat hakkının düştüğünden bahsedilemez. Mahkemece borçlunun itiraz ve şikayetlerinin reddi gerekir.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olup, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup incelendikten sonra işin gereği görüşülüp düşünüldü :
KARAR : Alacaklı tarafından bonoya dayalı olarak kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile başlatılan takipte keşideci borçlu diğer itiraz ve şikayetleri yanında vadesi bulunmayan bononun tanzim tarihinden itibaren 1 yıl içinde takibe konulmaması nedeniyle alacaklının Müracaat hakkının düştüğünü belirterek takibin iptalini talep etmiş, mahkemece aynı gerekçe ile istemin kabulüne karar verilmiştir.
TTK’ nun 776. maddesi uyarınca; vade, bononun unsurlarından olsa da aynı Kanun’un 777 / 2. maddesi gereğince vadesi gösterilmemiş bir bono görüldüğünde ödenmesi şart bir bono sayılır. TTK’ nun 778. maddesi göndermesi ile bonolarda da uygulanması gereken aynı Kanun’ un 704. Maddesine göre ise görüldüğünde ödenecek bononun tanzim tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenmek üzere ibrazı zorunludur. Bir başka anlatımla vade unsurunu taşımayan senedin, TTK’ nun 704. Maddesinde belirtildiği üzere görüldüğünde ödenecek bono olarak düzenlendiğinin kabulü gerekeceğinden, bu eksiklik senedin bono olma vasfını etkilemez. Vadesi gösterilmemiş bononun bir yıl içinde ibraz edilmemiş olması, zamanaşımı müddeti dolmadıkça senet keşidecisini sorumluluktan kurtarmaz.
Senedin süresi içinde, yani keşide tarihinden itibaren bir yıl içinde ibraz edilmemesi vadenin geçirilmesi hükmünde olup, bu halde rücu hakkı düşeceğinden cirantalara müracaat edilemez. Fakat zamanaşımı süresi dolmadıkça senedi tanzim eden borçlunun ( keşidecinin ) sorumluluğu devam eder ( Poroy / Tekinalp ; Kıymetli Evrak Hukuku Esasları, Genişletilmiş 15. bası, s. 121, İstanbul 2001 ).
Somut olayda, icra takibinin borçlusu, bonoyu tanzim eden ( keşideci ) olup tanzim tarihinden itibaren 1 yıllık ibraz müddeti ve onun bitiminden itibaren 3 yıllık zamanaşımı süresi içinde takibe geçildiğine göre borçlu hakkındaki takipte bir usulsüzlük bulunmamakla müracaat hakkının düştüğünden bahsedilemez.
O halde mahkemece borçlunun itiraz ve şikayetlerinin reddi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklının temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK’ nun 366. ve HUMK’ nun 428. Maddeleri uyarınca
( BOZULMASINA ), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 25.11.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.
